พญานาคราช ตำนานพญานาค ที่เลื่องลือถึงความศักดิ์สิทธิ์

ความเชื่อความศรัทธาในเรื่องของพญานาคมีมาอย่างยาวนานหลายร้อยปี เรื่องราวของนาคราชเป็นเรื่องราวที่ค่อนข้างเป็นสลับซับซ้อนเป็นอย่างมาก แต่บทความนี้จะพาทุกคนไปเปิดประวัติพญานาคราชและพระชายาคู่บารมี ที่ลูกหลานสายนาคราชทุกคนควรรู้

ประวัติพญานาคราช

1. พญาอนันตนาคราช และชายาคู่พระบารมีนางอุษาอนันตวดีนาคิณี

พญาอนันตนาคราชเป็นเจ้าแห่งเมืองบาดาล เชื่อกันว่าพระองค์มี 1000 เศียร ทรงเป็นราชาแห่งนาคทั้งปวง อาศัยอยู่ในเกษียรสมุทร พญาอนันตนาคราชเป็นบัลลังก์ขององค์พระนารายณ์ ทรงมีอีกชื่อว่าเศษะ หรือ เศษนาค ส่วนพระนางอุษาอนันตวดีนาคิณีเทวีเป็นชายาคู่พระบารมี เป็นพญานาคิณีประจำองค์พระแม่ลักษมี

2. พญามุจลินท์นาคราช

พญามุจลินท์นาคราช เป็นพญานาค 7 เศียร ซึ่งอาศัยอยู่ในสระโบกขรณี อยู่ใกล้ต้นไม้มุจลินท์ ทรงเป็นพญานาคราชที่รักสงบ และเลื่อมใสในพระพุทธศาสนาเป็นอย่างมาก โดยปรากฏในพุทธประวัติว่า ขณะที่พระพุทธเจ้ากำลังนั่งขัดสมาธิก็บังเกิดฝนตกทำให้พญามุจลินท์นาคราชมาแผ่พังพานให้แก่พระบรมศาสดา พญามุจลินท์นาคราชทรงไม่มีพระชายาคู่บารมี หากแต่มีสหายธรรมแทนนั้นเป็นพระนางศรีณรรฐนพนาคิณี

3. พญาภุชงค์นาคราช และชายาคู่บารมีพระนางทองคำศรีปางตาลนาคิณี

พญาภุชงค์นาคราชเจ้าวิสุทธิเทวา เป็นพญานาคราชประจำองค์พระอิศวร ทรงแผ่พระเศียรได้มากถึง 9 เศียร ทรงเป็นโอรสของฤษีกัศยปะกับพระนางกัทรุ และเป็นพระอนุชาของพญาอนันตนาคราช โดยพระองค์ยังมีชายาคู่พระบารมีเป็นพระนางทองคำศรีปางตาล หรือแม่ย่าทองคำ เป็นพญานาคิณีประจำองค์พระแม่อุมาเทวี มเหสีของพระศิวะมหาเทพ หรือพระอิศวร

4. พญาศรีสุทโธนาคราช และชายาคู่บารมีพระนางศรีปทุมมานาคิณี

พญาศรีสุทโธนาคราชเป็นนาคาธิบดีที่ครองเมืองหนองกระแสทางฝั่งไทย มีบริวารมากถึง 5000 องค์ ซึ่งพญาศรีสุทโธนาคาธิบดีเป็นพญานาคในตระกูลเอราปถะ สามารถแผ่พระเศียรได้มากถึง 9 เศียรเลยทีเดียว ทรงมีชายามากถึง 7 องค์ แต่มีพระชายาคู่พระบารมีเป็นพระนางศรีปทุมมานาคิณี หรือแม่ย่าศรีปทุมมา เป็นพระชายาเอกของพระองค์อีกด้วย

5. พญาศรีสัตตนาคราช

พญาศรีสัตตนาคราชเป็นพญานาคลุ่มแม่น้ำโขงฝั่งลาว ทรงมี 7 เศียร ทรงเป็นพระสหายกับพญาศรีสุทโธนาคราชกัน ทรงมีอุปนิสัยรักสงบ ชอบการปฏิบัติธรรม ซึ่งพระนามของพญาศรีสัตตนาคราชถูกค้นพบในตำนานพระอุรังคธาตุ ใจความในนั้นว่า พระบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเสด็จสู่ดอยนันทกังรี ได้ปรากฏให้มีพญานาคราช 7 เศียรทูลขอร้องให้พระพุทธองค์ย่ำรอยพระบาทเอาไว้ที่ดอยแห่งนี้

6. พญาเพชรภัทรนาคราช

พญาเพชรภัทรนาคราช หรือพญาเกล็ดแก้วนาคราช ทรงเป็นโอรสของพญาอนันตนาคราชและพระนางอุษาอนันตวดีเทวี ทรงปกครองเมื่อสุวรรณนาคินทร์เทพนคร พญาเพชรภัทรนาคราชได้บำเพ็ญตบะและบารมีจนแก่กล้าอีกด้วย มีพระศาตราวุธเป็นพระขรรค์วิเศษจากฤาษีเทพอัศดรอีกด้วย ส่วนพระชายาคู่บารมีของพระองค์เป็นพระนางอัญญารินทร์ธสินีเทวี

7. พญานาคดำแสนสิริจันทรานาคราช และพระชายาคู่บารมีพระนางมนตรามณีนฤมาส

พญาดำแสนสิริจันทรานาคราชเป็นพระราชโอรสของพญาศรีสัตตนาคราช กับพระนางมธุรินรดีเทวี ราชธิดาขององค์พญาอนันต์นาคราช ทรงเกิดในตระกูลกัณหาโคตมะ พญาดำแสนสิริจันทรานาคราชทรงมี “หอกศรีอนันต์เศรษฐ์” ให้เป็นศาสตราวุธวิเศษประจำกายาของพระองค์อีกด้วย พระองค์มีพระชายาคู่บารมีเป็นพระนางมนตรามณีนฤมาสนาคิณี เป็นราชธิดาของพญาอนันตนาคราช ทั้งสองพระองค์ทรงเลื่อมใสในพระพุทธศาสนาเป็นอย่างมาก และได้บรรลุธรรมในภายหลัง

8. พญายัสมันนาคราช และพระชายาคู่บารมีพระนางมุญารินทร์รณีเทวี

พญายัสมันนาคราชเป็นพญานาคราชยอดนักรบ ทรงเป็นนักเวทนชย์ผู้เกรียงไกรในเมืองบาดาล ทรงได้รับการถ่ายทอดวิชาการต่อสู้ และมนต์พระเวทย์นาคราชมาจากเทพมหาสมุทร โดยได้บรรลุ ‘ทิพยมนต์นาวี’ ทรงเป็นพระอนุชาของพญาเพชรภัทรนาคราช และเป็นสหายร่วมรบกับพญานฤบดินทร์นาคราชอีกด้วย พญายัสมันนาคราชทรงมีพระชายาคู่พระบารมีเป็นพระนางมุญารินทร์รณีเทวี ซึ่งเป็นราชธิดาองค์เล็กของพญาภุชงค์เจ้าวิสุทธิเทวา และพระนางทองคำศรีปางตาลอีกด้วย แต่ความรักของทั้งสองพระองค์ไม่สมหวัง เพราะพญาภุชงค์ทรงหวงแหนราชธิดาองค์เล็กเป็นอย่างมาก

9. พญาครรตะศรีเทวานาคราช และพระชายาคู่บารมีพระนางศิริมายานาคินีเทวี

พญาครรตะศรีเทวานาคราช ทรงเป็นหนึ่งในกองทัพนาคาธิบดี ทรงมีพระวรกายสีทองงดงาม สามารถแผ่พระเศียรได้ 9 เศียร ทรงมีอุปนิสัยรักในการจำศีล ทรงสันโดษ และยึดมั่นวาจาเป็นสัจจะอีกด้วย พญาครรตะศรีเทวานาคราชทรงมีพระชายาคู่บารมีเป็นพระนางศิริมายานาคิณีเทวี ผู้เป็นพระราชธิดาของพญาวาสุกรีนาคราชอีกด้วย

ตำนานพญานาคราช

ในสมัยของพระบรมศาสดาทรงตรัสรู้พระอนุตรสัมโพธิญาณแล้วได้ทรงนั่งขัดสมาธิใต้ร่มไม้มุจลินท์ หรือไม้จิก ทรงนั่งเสวยวิมุตติสุขแต่แล้วก็บังเกิดฝนห่าใหญ่ตกลงมาทำให้พญามุจลินท์ได้ไปแผ่พังพานรอบพระเศียรขององค์พระบรมศาสดา และได้ขดเป็นวง 7 รอบอีกด้วย ต่อจากนั้นตามตำนานเล่าว่า หลังได้ตรัสรู้แล้ว ทำไมพญานาคเป็นเจ้าแห่งทรัพย์ พญามุจลินท์นาคราชได้จำแลงกายเป็นมานพเฝ้าอยู่หน้าพระพักตร์ ด้วยความเลื่อมใสและศรัทธาอย่างแรงกล้า จากความเชื่อเหล่านี้ทำให้เกิดการสร้างพระนาคปรกขึ้นโดยมีความเชื่อว่าพญานาคคือผู้ปกปักษ์รักษาพระบวรพุทธศาสนาอีกด้วย

บทสวด

นะโมตัสสะภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสัมพุทธัสสะ (ให้สวด 3 จบ)

นะติตัง พญามะ นาคะ อภินัง นาคา สาธุโนภันเต ยะมะ ยะมะ

นะโมตัสสะภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสัมพุทธัสสะ (ให้สวด 3 จบ)

กายะวาจาจิตตัง อะหังวันทา

นาคาธิบดี ศรีสุทโธ

วิสุทธิเทวา ปูเชมิ ( ให้สวด 3 ครั้ง )

เคล็ดลับบูชาพญานาคราช

ในการบูชาพญานาคราชแนะนำให้สวดมนต์และถวายบุญ ทั้งลูกหลานสายญาณนาคราชควรสวดมนต์ขันธปริตรสูตร หรือพระสูตรเพื่อแผ่เมตตาให้กับเหล่านาคราชทั้ง 4 ตระกูลอีกด้วย อันได้แก่ ตระกูลวิรูปักษ์ (สีทอง) ตระกูลเอราปถะ (สีเขียว)ตระกูลฉัพพะยาปุตตะ (สีรุ้ง) และตระกูลกัณหาโคตมะ (สีดำ) โดยมีบทสวดพระปริตรดังต่อไปนี้

วิรูปักเขหิ เม เมตตัง เมตตัง เอราปะเถหิ เม

ฉัพยาปุตเตหิ เม เมตตัง เมตตัง กัณหาโคตะมะเกหิ จะ

อะปาทะเกหิ เม เมตตัง เมตตัง ทิปาทะเกหิ เม

จะตุปปะเทหิ เม เมตตัง เมตตัง พะหุปปะเทหิ เม

มา มัง อะปาทะโก หิงสิ มา มัง หิงสิ ทิปาทะโก

มา มัง จะตุปปะโท หิงสิ มา มัง หิงสิ พะหุปปะโท

สัพเพ สัตตา สัพเพ ปาณา สัพเพ ภูตา จะ เกวะลา

สัพเพ ภัทรานิ ปัสสันตุ มา กิญจิ ปาปะมาคะมา

อัปปะมาโณ พุทโธ อัปปะมาโณ ธัมโม อัปปะมาโณ สังโฆ ปะมาณะ วันตานิ สิริงสะปานิ อะหิ วิจฉิกา สะตะปะที อุณณานาภี สะระพู มูสิกา กะตา เม รักขา กะตา เม ปะริตตา ปฏิกกะมันตุ ภูตานิ โสหัง นะโม ภะคะวะโต นะโม สัตตันนัง สัมมาสัมพุทธานังฯ

สถานที่ไหว้พญานาคราช ไหว้ได้ที่ไหน

สำหรับการไหว้พญานาคราชสามารถไหว้ได้หลากหลายที่ แต่ในบทความนี้จะพาชวนไป ‘วัดป่าคำชะโนด’ของจังหวัดอุดรธานี โดยที่วัดป่าคำชะโนดมีบ่อน้ำศักดิ์สิทธิ์ ให้ผู้คนมากราบไหว้สักการะบูชา ชาวบ้านเชื่อกันว่าในบ่อน้ำศักดิ์สิทธิ์มาก มีเจ้าปู่ศรีสุทโธ และเจ้าย่าศรีปทุมมาปกปักษ์รักษาอยู่ ณ วัดป่าคำชะโนดแห่งนี้

สรุป

ไม่เพียงแต่พญานาคจะกลายเป็นสัญลักษณ์ของการคุ้มครองพระพุทธศาสนาเท่านั้น ทว่าผู้คนมากมายหรือลูกหลานพญานาคจะหลั่งไหลกันไปขอพรในเรื่องของการเบิกทรัพย์ และผู้คนในปัจจุบันยังให้ความสำคัญกับ รอยสักยันต์ พญานาคอีกด้วย ซึ่งการเรียกตนเองว่าเป็นลูกหลานสายญาณนาคราชนั้นจะต้องรักษาศีล และเดินทางเข้าสู่สายปฏิบัติธรรมอย่างสมบูรณ์ อีกทั้ง ยังสามารถไปกราบไหว้ ขอพรวัด ในวันสงกรานต์ ได้ จะขอพรแบบไหนดีที่สุด ให้ดวงปัง เสริมบารบี