กล่าวกันว่าพุทธคยา หรือ โพธคยาเป็นหนึ่งในสังเวชนียสถานอันศักดิ์สิทธิ์ที่มีความเกี่ยวเนื่องกับองค์พระบรมศาสดาแห่งพุทธศาสนาหรือพระโคตมพุทธเจ้า “แต่ทว่าน้อยคนนักที่จะรู้เรื่องราวที่มาที่ไปของสถานที่อันศักดิ์สิทธิ์แห่งนี้ บทความนี้จะพาทุกคนมาทำความรู้จักพุทธคยา ณ ประเทศอินเดียกันครับ ตามมาดูกันเลย”
พุทธคยาคืออะไร?
หากจะกล่าวถึงสถานที่จาริกแสวงบุญที่ศักดิ์สิทธิ์คงจะหนีไม่พ้นพุทธคยาที่ตั้งอยู่ในรัฐพิหาร ประเทศอินเดียเหนือเป็นแน่ ซึ่งพุทธคยายังถูกชาวอินเดียบริเวณนั้นเรียกว่าโพธคยาอีกด้วย
ที่ตั้งของพุทธยาตั้งอยู่ที่อินเดียตอนเหนือ ริมฝั่งแม่น้ำเนรัญชรา ซึ่งปัจจุบันเรียกกันว่า แม่น้ำฟัลกู ทางใต้ของปัตนา เมืองหลวงของรัฐในอินเดีย “โดยพุทธคยาเป็นสถานที่ที่องค์สมเด็จพระบรมศาสดาได้ตรัสรู้อนุตรสัมมาสัมโพธิญาณ หลังจากที่พระองค์ทรงนั่งขัดสมาธิใต้ต้นโพธิ์ ด้วยเหตุนี้เองพระพุทธองค์ได้ตรัสรู้ความจริงอันประเสริฐบทสวดธัมมจักกัปปวัตตนสูตร ประการ นั่นเองครับ”
ความเป็นมาของพุทธคยา
‘พุทธคยา’ เป็นสังเวชนียสถานที่มีองค์เจดีย์สี่เหลี่ยม ซึ่งมีความสูงมากถึง 51 เมตรเลยทีเดียว สันนิษฐานกันว่าผู้สร้างมหาเจดีย์พุทธคยาแห่งนี้นั้นเป็นพระเจ้าหุวิชกะ กษัตริย์ลำดับที่ 4 แห่งราชวงศ์กุษาณะ โดยพระเจ้าหุวิชกะได้สร้างเป็นพระราชศรัทธาให้แก่พุทธบริษัททั้ง 4 ได้แก่ ภิกษุ ภิกษุณี อุบาสก และอุบาสิกาครับ เกิดดับ ความหมายของการมีชีวิต มหาสติปัฐฐาน 4
“สถานที่อันศักดิ์สิทธิ์ ณ พุทธคยาแห่งนี้นับเป็นสะดือของโลก และในเวลาต่อมา อินเดียทางตอนเหนือถูกคุกคามจากสงครามการยึดครอง ในเวลาต่อมาชาวฮินดูได้เข้ามายึดครองพุทธคยา แต่ทว่าจากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ค้นพบว่า พุทธคยาถูกนำมาบูรณะใหม่จากพระเจ้ามินดง กษัตริย์ผู้เกรียงไกรในพม่า โดยพระเจ้ามินดงได้ส่งคณะราชทูตเพื่อขอบูรณพุทธคยาและพระวิหารอีกด้วยครับ”
ต่อจากนั้น เมื่อได้รับความยินยอมจากรัฐบาลอินเดีย และกลุ่มมหันต์ จึงได้เริ่มทำการบูรณะ โดยมีนายพล เซอร์ อเล็กซานเดอร์ คันนิ่งแฮม และด.ร.ราเชนทรลาละ มิตระ เป็นผู้ควบคุมกำกับดูแลการบูรณะพุทธคยาในครั้งนี้ และในปัจจุบันพุทธคยาได้รับการขึ้นทะเบียนให้เป็น มรดกโลกขององค์การยูเนสโก ซึ่งเป็นประเภทมรดกทางวัฒนธรรมเลยทีเดียวครับ
ความหมายของการแสวงบุญที่เจดีย์พุทธคยา
นอกเหนือจากการได้มานั่งสมาธิ และปฏิบัติธรรมแล้ว การเดินทางไปเยือนยังพุทธคยา จัดว่าเป็นหนึ่งในสถานที่ที่มีความหมายลึกซึ้งมากกว่าสถานที่จาริกแสวงบุญเลยครับ “นั่นก็เพราะการย่างกรายเข้ามาในพุทธคยาแห่งนี้จะได้เสบียงบุญกุศลทั้งยังช่วยเสริมวาสนา บารมี ได้รับอานิสงส์มหาศาลเลยทีเดียวครับ” ทั้งพุทธบริษัททั้งหลายยังได้ทบทวนจุดกำเนิดจุดเริ่มต้นของอริยสัจ 4 ความจริงอันประเสริฐสี่ประกายภายในพุทธคยาแห่งนี้
การเดินทางแสวงบุญที่พุทธคยาในยุคปัจจุบัน
“ในทุกปีจะมีนักแสวงบุญเดินทางมายังพุทธคยาเพื่อสักการะ สวดมนต์และปฏิบัติธรรมเพื่อชำระจิตใจให้บริสุทธิ์ให้ปราศจากแล้วซึ่งอาสวะกิเลสที่มีอยู่ในตัวของตนเอง” รวมไปถึงพระสงฆ์สมณะเพศหลากหลายนิกาย ได้แก่ เถรวาท มหายาน และวัชรยาน ต่างก็พากันเดินทางมาจาริกบุญและหาปัญญาอีกด้วย
พุทธคยา: จุดเริ่มต้นของการเดินทางทางจิตวิญญาณ
ดังนั้นไม่เพียงแต่ พุทธคยาไม่ได้มีความหมายเพียงแค่สถานที่ท่องเที่ยวอันเก่าแก่ในรัฐพิหารเท่านั้น “หากแต่เป็นสังเวชนียสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ซึ่งสะท้อนถึงแรงศรัทธาของพุทธบริษัททั้ง 4 ที่ดั้นด้นเดินทางมาจาริกบุญเพื่อแสวงหาความสงบ และแสงสว่างแห่งปัญญานั่นเองครับ”